Nieuws

Kunstmest besparen door preciezer bemesten

Gepubliceerd op
28 april 2022

Door netjes te werken en eventueel water toe te voegen aan drijfmest komt de mest in het sleufje in plaats van daarboven. Dat zorgt ervoor dat de ammoniakemissie uit de toegediende drijfmest op grasland lager is. Hierdoor heeft het gras meer stikstof beschikbaar uit de toegediende mest en kan er bespaard worden op dure kunstmest. “Zolang de meerkosten van netjes werken lager zijn dan € 0,95-1,25/M3 , kan dit dus altijd uit”, stelt Albert-Jan Bos van DLV Advies.

Zodebemesten in de praktijk

Sinds de jaren ’90 is emissie-arm mest aanwenden een wettelijke verplichting. Mede hierdoor heeft de landbouw een flinke reductie van de ammoniakemissie gerealiseerd.

Er is in de praktijk echter wel veel verschil hoe de mest uiteindelijk geplaatst wordt. Lang niet altijd zit de mest netjes in het sleufje met als zichtbaar gevolg dat de opgedroogde mestkorst met het gras mee omhoog groeit en het gras vervuilt. Zoals goed te zien is op de foto.

De mest zit dus niet op de juiste plaats. Het zit boven de grond, deels op het gras en niet allemaal in het sleufje. Hierdoor wordt niet alleen de voederwaarde en de smakelijkheid van de te winnen graskuil slechter, er gaat ook kostbare stikstof verloren door extra ammoniakemissie.

Benutting mest verhogen door beperken ammoniakemissie

Het beperken van de ammoniakemissie uit de mest kan op de volgende manieren:

  • De ammoniakconcentratie in de mest verlagen door scherper eiwit te voeren of water aan de mest toe te voegen;
  • Het beperken van het contactoppervlak van de toegediende mest met de lucht;
  • Indien mogelijk bemesten bij gunstige weersomstandigheden: lagere temperatuur en weinig wind, ofwel bij slecht drogend weer;
  • Het gebruik van toevoegmiddelen aan de mest die de pH verlagen of de omzetting van ureum naar ammonium/ammoniak beperken. Dit is een spoor waar het onderzoek nog mee bezig is.

Wat te doen in de praktijk

Om het contactoppervlak van de mest met de lucht te beperken, moet de mest dus allemaal in het slleufje. Hierdoor staat alleen de mest aan de bovenkant van het slleufje in contact met de lucht. Als de mestgift groter is, moet er dus ook dieper in de zode gesneden worden, anders past de mest niet in het sleufje. Door de mest te verdunnen met water daalt niet alleen de ammoniakconcentratie in de mest, maar infiltreert de dunnere mest ook beter in de grond. Op proefbedrijf de Marke heeft men de ervaring dat een mestgift van 35 ton drijfmest aangelengd met 10 ton water, dus 45 ton totaal op deze manier goed en netjes geplaatst kan worden. Diep in de zode snijden, kan alleen bij een voldoende vochtige grond. In droge grond is de schade aan de zode te groot. Ook daarom is het dus verstandig om op gras het grootste deel van de mestgift te geven voor de 1e en de 2e snede.

Daarnaast is de juiste afstelling van de bemester van belang, de soort snijkouters en de staat van onderhoud (zijn ze scherp genoeg). Ook blijkt dat bij een lagere rijsnelheid het beter lukt om de mest beter in het sleufje te krijgen.

Een ander punt van aandacht is het beperken van overlap; sectieafsluiting en een stuurhulp zijn hiervoor hulpmiddelen. Bij brede bemesters is een GPS gestuurd systeem aan te raden.

Wat is ermee te verdienen?

Naast dat het beperken van de ammoniakemissie door netter te werken, bijdraagt aan het behalen van de doelstelling voor ammoniakreductie binnen de sector, kan er hierdoor ook op kunstmeststikstof worden bespaard. Netjes mest aanwenden kan een ammoniakreductie opleveren van zo’n 20 %. Dat komt neer op een 20 kg N/ha/jaar. Bij de huidige kunstmestprijs van € 3,60 /kg N is dat ruim € 70,= /ha . Stel dat het bemesten een paar tientjes per ha per jaar duurder wordt omdat er langzamer gereden moet worden, dan is het netto voordeel nog aanzienlijk.

Bij een minder hoge kunstmestprijs kan gekozen worden om geen kunstmest te besparen, maar te gaan voor extra grasopbrengst. De 20 kg N die op jaarbasis extra uit de drijfmest wordt benut, levert een meeropbrengst van 300-400 kg ds./ha. Bij een ruwvoerprijs van 17,5 ct/kg ds. levert dit € 52-70/ha op. Dit is bij 55 ton drijfmest /ha een meeropbrengst van € 0,95-1,25/M3 . Zolang de meerkosten van netjes werken lager zijn, kan het dus altijd uit.

Meer informatie

Themadag CBGV

Preciezer bemesten volgens het principe van de vier J’s stond centraal op de themamiddag CBGV in februari

Presentatie Wim van Dijk

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de Video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan

Demonstratiedag KTC

Preciezer bemesten met de juiste dosering van dierlijke mest en juiste plaats van aanwending (in de sleufjes op zand) stond half maart ook centraal op de demonstratiedag op KTC de Marke. Kijk voor meer informatie op; www.bemestopz'nbest.nl