Nieuws

Proef peilverhoging combineren met vaste rijpaden van start

Gepubliceerd op
17 maart 2021

Verhoging van grondwaterpeil draagt als gevolg van vernatting bij aan de ontwikkeling naar een kruidenrijkere vegetatie. Echter kan dit leiden tot extra rijschade en hierdoor tot minder grasopbrengst. Door bij graslandbewerking van vaste rijpaden gebruik te maken, kun je zulke rijschade aan de bodem mogelijk beperken. De combinatie en de afzonderlijke voordelen van deze beide systemen worden nu getest op Dairy Campus Leeuwarden.

Boerenlandvogels hebben baat bij een vochtige bodem. Zo kunnen ze makkelijker insecten uit de grond halen met hun snavel. Ook leidt het tot tragere grasgroei en dus beter leefgebied om in te broeden en jongen in op te laten groeien. Echter leidt peilverhoging ook tot opbrengstderving als gevolg van extra rijschade en minder tijdig kunnen uitvoeren van bewerkingen. Vaste rijpaden kunnen dit mogelijk compenseren: minder bodemverdichting en minder weersafhankelijkheid bij bemesten, maaien en oogsten. In welke mate lukt met om de ruwvoerproductie constant te houden bij peilverhoging?

Biodiversiteit én goede ruwvoerproductie

Het uiteindelijke doel is om middels peilverhoging de biodiversiteit van het grasland te verbeteren en om de ruwvoerproductie en kwaliteit op peil te houden door de peilverhoging te combineren met het toepassen van vaste rijpaden op een praktische manier. Begin maart is op Dairy Campus in Leeuwarden is een proef gestart in het kader de PPS 'Met precisie naar meer biodiversiteit'. Dit project bestaat uit meerdere werkpaketten. Een onderdeel bestaat uit het onderzoeken van de effecten van vaste rijpaden en willekeurige rijpaden in vergelijking met een verhoogd slootpeil en normaal slootpeil. De focus ligt hierbij op ontwikkeling biodiversiteit, gewasopbrengst en praktische uitvoerbaarheid.

Voordelen vaste rijpaden

Bij de traditionele teeltwijze met wisselende breedtes van machines vindt er over het hele perceel berijding plaats en is er dus kans op verdichting. Bij het bewerken van het land volgens vaste rijpaden hebben alle machines dezelfde werkbreedte en volgen ze altijd het zelfde rijpad. Hierdoor blijft een groot deel van een perceel onbereden en verdicht dus niet. Andere voordelen van het werken met vaste rijpaden zijn dat de boer minder afhankelijk is van het weer en kan de mest op het beste moment worden uitgereden. Ook kan er gekuild worden bij een optimale graskwaliteit. Deze maximale graslandbenutting in combinatie met een verhoogd slootpeil levert met name langs de perceelsranden extra natuurontwikkeling op. In 2018 is er een praktijkproef bij Zeewolde in Flevoland gedaan.

Aanpak

Op minimaal drie vernatte (slootpeil tot ca. 30 cm onder maaiveld) en drie niet vernatte (slootpeil ca. 120 cm onder maaiveld) percelen wordt een deel bewerkt volgens een vaste rijpadensysteem en een deel traditioneel. De vergelijking wordt in eerste instantie gemaakt onder maaiomstandigheden en mogelijk later in het project ook met een beweidingsvariant. Afgelopen jaar is gestart met een deskstudie/quick scan ten behoeve van de inrichting van de proef wat betreft machine/techniek keuze en methode aanleg vaste rijpaden. Dit jaar is gestart met de uitvoering van de proef. In het vierde jaar worden de resultaten van de veldproef geanalyseerd en als input gebruikt voor enkele scenariostudies op bedrijfsniveau.

PPS 'Met precisie naar meer biodiversiteit'

De PPS 'Met precisie naar meer biodiversiteit' wordt gefinancierd door Topsector Agri & Food, Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen, Rijksoverheid - Ministerie van LNV, Melkveefonds, LTO Noord fondsen, LTO Noord, Broekens Mechanisatie en Visscher Holland.